RAM kitinizin performansını önemli ölçüde artırmanıza olanak sunan XMP profili nedir, ne işe yarar ve nasıl kullanılır?
Bilgisayarınızın genel performansını kontrol ederken bellek hızının vaat edilen hızda çalışmadığını fark etmiş olabilirsiniz.
Bu özellikle de yeni bir sistem toplamış ya da yeni bir RAM satın almış olan kullanıcıların sıklıkla karşılaştığı bir sorundur.
Peki ama sisteminizdeki yüksek performanslı RAM neden olması gerektiği gibi çalışmıyor? Yoksa sisteminizdeki bileşenlerde veya yeni satın aldığınız bellek modüllerinde herhangi bir sorun mu var?
Bu tür bir endişeye kapılmadan önce XMP teriminin ne olduğunu ve ne işe yaradığını anlamak daha doğru bir tercih olacaktır.
XMP Nedir?
Extreme Memory Profile kelimelerinin kısaltmasından oluşan XMP, RAM üreticisi tarafından doğrulanmış bellek hız aşırtma ayarlarıdır.
RAM için kullanabileceğiniz farklı hız aşırtma teknikleri vardır ancak bunların aksine XMP tamamen güvenlidir ve üretici tarafından özel olarak geliştirilerek optimize edilmiştir.
XMP, BIOS üzerinden etkinleştirilir. Yeni bir sistem satın aldığınızda XMP bazen varsayılan olarak etkin hâlde gelir ancak çoğu zaman bu etkinleştirme işlemini kullanıcının yapması gerekir.
Bu hız aşırtma ayarlarını kullanabilmek için sisteminizdeki diğer bileşenlerin de RAM üreticisinin kullandığınız modül için oluşturduğu XMP profilinin frekanslarını desteklemesi gerekir.
XMP profilini etkinleştirmediğiniz sürece RAM modülleriniz genellikle varsayılan standart hızda (DDR4 için genellikle 2.133 MHz) çalışır.
Sisteminizdeki işlemci ve / veya anakart XMP profilinin frekanslarını desteklemiyorsa RAM’iniz işlemciniz ve anakartınız tarafından desteklenen en yüksek frekansta çalışır.
Örneğin 3.466 MHz azami frekans desteğine sahip olan bir anakarta 4.000 MHz hıza sahip bir RAM kurduğunuzda, RAM’iniz azami 3.466 MHz hıza ulaşır.
BIOS üzerinden XMP özelliğini etkinleştirirken genellikle iki farklı profil ile karşılaşacaksınız. Bu ayarlardan birisi daha kararlı şekilde çalışacak şekilde tasarlanmışken diğeri, daha yüksek RAM hızları sağlar.
Hangisinin hangi amaca hizmet ettiğinden emin değilseniz Profile 1 genellikle kararlı olan sürümdür. Bu durumda daha yüksek hızlar için Profile 2 seçiminde bulunmalısınız.
Yine de RAM üreticinizin bu seçenekleri tersi şekilde konumlandırmış olabileceğini unutmayın. Bu nedenle hangi ayarın doğru olduğunu anlamak için ayrıca kontrol yapmanızı tavsiye ederiz.
XMP Ne İşe Yarar?
XMP, RAM modüllerinizin üretilirken tasarlandığı en yüksek hızda çalışabilmesine olanak sunan resmi hız aşırtma ayarlarıdır. XMP profilini etkinleştirmek RAM modüllerinizin varsayılan standart hızda çalışması yerine sunabileceği maksimum hızı sunabilmesini sağlar.
Böylece 4.000 MHz veri aktarım hızına sahip olan RAM modülünüzü DDR4 için varsayılan standart hız olan 2.133 MHz yerine 4.000 MHz hızında kullanabilirsiniz ancak bu hıza ulaşabilmek için sisteminizdeki diğer bileşenlerin de bu frekansı desteklemesi gerekir.
MHz, RAM’in veri aktarım hızını temsil eder. Basit bir kural olarak MHz değeri ne kadar yüksek ise RAM o kadar hızlı olur.
Bu nedenle XMP, RAM modüllerinizin daha hızlı veri aktarım hızına ulaşmasını mümkün kılar ve bu avantaj, sistem performansı üzerinde önemli bir etki yaratabilir.
XMP Etkinleştirmek Performansı Artırır mı?
Evet, sisteminizdeki diğer bileşenler de RAM üreticisinin kullandığınız modül için oluşturduğu XMP profilinin frekanslarını destekliyorsa XMP profilini etkinleştirme RAM modüllerinizin varsayılan standart hızda çalışması yerine sunabileceği maksimum hızı sunabilmesini sağlar.
XMP 2.0 ve XMP 3.0 Arasındaki Fark Nedir?
XMP 2.0 kullanıcılara RAM performansını artırmak için önceden tanımlanmış iki farklı profil sağlar. Bu ayarlardan birisi daha kararlı şekilde çalışacak şekilde tasarlanmışken diğeri, daha yüksek RAM hızları için yapılandırılır.
XMP 3.0 ise kullanıcılara beş farklı profil sunar. Bu ayarlardan üçü önceden tanımlanmışken diğer ikisi kullanıcı tarafından yapılandırılabilir.
Kullanıcılar bu iki profili kendi kullanım senaryolarına bağlı olacak şekilde özel olarak yapılandırabilir ve kendi kullanım senaryoları için en iyi performansı elde edebilirler.
RAM’inizin sisteminizde yaptığınız işlere ayak uydurabilmesini istiyorsanız, XMP 3.0 sizin için çok daha avantajlı olacaktır.
XMP 3.0 ayrıca DDR5 teknolojisinin entegre voltaj regülatörü aracılığı ile standartlaştırılmış voltaj kontrol desteği sunar.
XMP ve AMP Arasındaki Fark Nedir?
XMP, Intel ürünleri için geliştirilen hız aşırtma teknolojisinin adıdır. Bu nedenle AMD işlemci kullananlar Intel XMP teknolojisinden yararlanamaz. AMP ise AMD ürünleri için geliştirilen hız aşırtma teknolojisinin adıdır.
AMP, XMP kadar popüler olmasa da çoğu zaman benzer performans etkilerine sahiptir. AMD ürünlerini kullananlar, AMP teknolojisinden yararlanabilirler.
Her iki teknoloji de çoğu anlamda birbirine benzer şekilde çalıştıklarından, sisteminizin performansını artırmak konusunda başarılı bir iş çıkarır.
RAM Hızı Nasıl Kontrol Edilir?
- Görev Yöneticisi’ni açın.
- Yukarıdaki menüden Performans sekmesini seçin.
- Soldaki listeden Bellek seçeneğine tıklayın.
- Hız sekmesinin yanında mevcut RAM hızınızı görebilirsiniz.
Windows işletim sistemine sahip bilgisayarınızda RAM hızını kontrol etmek için Görev Yöneticisi aracını açın ve yukarıdaki menüden Performans sekmesini seçin.
Ardından sol taraftaki listeden Bellek seçeneğine tıklayın. Grafiklerin altında Hız yazısını göreceksiniz. Bu yazının yanında yer alan değer (örn; 2.133 MHz) mevcut RAM hızınızı temsil eder.
RAM’iniz satın alırken vaat edilen frekansta çalışmıyorsa BIOS ayarlarına gidip XMP profilini etkinleştirmeniz gerekir.
XMP Nasıl Etkinleştirilir?
XMP, BIOS üzerinden etkinleştirilmesi gereken bir özelliktir. Ne yazık ki işletim sisteminizin ayarlarından ya da herhangi bir programı kullanarak XMP profilini etkinleştirmeniz mümkün değil.
Her anakartın BIOS düzeni farklı olduğundan XMP etkinleştirme adımları farklılık gösterir. Bu nedenle izlemeniz gereken ortak bir yol yoktur.
Yapmanız gereken ilk şey kullandığınız anakart modelini Google üzerinde aratmak ve XMP profilinin nasıl etkinleştirildiğine göz atmaktır.
Sonuç
Sizler için hazırladığımız bu rehberimizde RAM modüllerinizin ve dolayısı ile sisteminizin performansını artırmanın yollarından birisi olan XMP hakkında merak edilen detaylara göz attık.
Süreç boyunca herhangi bir yardıma ihtiyaç duyarsanız bizimle iletişime geçerek neleri merak ettiğinizi sorabilirsiniz.
Peki siz bu rehberimiz hakkında ne düşünüyorsunuz? Konu hakkındaki görüşlerinizi hemen aşağıda yer alan yorumlar sekmesinden bizlerle ve diğer okurlarımızla paylaşmayı ihmal etmeyin.